Nowa Słupia leży u stóp Łysej Góry – najwyższego szczytu Gór Świętokrzyskich, na skraju Świętokrzyskiego Parku Narodowego. Historia Nowej Słupi związana jest z rozwijającym się w pierwszych wiekach naszej ery hutnictwem żelaza.
Pozostałości dawnych pieców hutniczych tzw dymarek znajdują się w Muzeum Starożytnego Hutnictwa Świętokrzyskiego im. Mieczyslawa Radwana. Przy „drodze królewskiej” na Święty Krzyż znajduje się kamienna figura przedstawiająca klęczącego człowieka. Nazywana jest Emerykiem lub pielgrzymem.