(5 votes, average: 4,20 out of 5)
Loading...Region świętokrzyski jest bogaty w walory przyrodnicze. Oto wybrane pomniki przyrody znajdujące się na terenie województwa świętokrzyskiego. Są wśród nich wiekowe drzewa, skałki, głazy narzutowe, odsłonięcia geologiczne, jaskinie i nieczynne kamieniołomy.
Bałtów
Skałki
W dolinie rzeki Kamiennej występuje grupa skał zbudowana z białych wapieni koralowych. Grupę tworzy kilka form skalnych osiągających wysokość do 10 metrów.
Bęczków
Grzęda skalna koło Bęczkowa
Grzęda skalna wieńcząca stok wzniesienia w pobliżu miejscowości Bęczków. Długość jej wynosi ok. 100 metrów, a wysokość od 5 do 15 metrów. Zbudowana jest z biało-szarych piaskowców kwarcytowych o spoiwie krzemionkowym.
Wychodnia piaskowca kwarcytowego
Wychodnia piaskowca kwarcytowego tworząca urwiska i skałki na skraju miejscowości.
Bieliny
Skałki „Kamień-Ławki”
Na zboczu niewielkiego wzniesienia opadającego do potoku będącego dopływem Belnianki znajdują się cztery grupy skałek zbudowanych z szaroczerwonych i czerwonych dolomitów.
Bocheniec
Wychodnia skalna
Fragment wychodni skalnej wapieni jurajskich długości ok. 50 metrów, usytuowany na północnym krańcu grzbietu góry Bocheńskiej (Czubatki). W obrębie wychodni znajdują dwie niewielkie jaskinie w formie studni skalnych.
Bodzentyn
Lipa drobnolistna
Obwód na wysokości 130 cm: 505 cm, wysokość 23 metry, wiek ok. 300 lat. Lipa znajduje się w pobliżu kościoła św. Ducha.
Chęciny
Urwisko skalne i jaskinia
Urwisko skalne o długości ok. 50 metrów i wysokości do 6 metrów znajduje się w pobliżu szczytu Czerwonej Góry. Powyżej tego urwiska znajduje się jaskinia o długości ok. 10 metrów.
Ciosowa
Odsłonięcie geologiczne
Ściana skalna o wysokości do 20 metrów i długości około 70 metrów, w nieczynnym kamieniołomie dolnotriasowych czerwonych piaskowców.
Cisów
Cis pospolity – Taxus baccata
Obwód pnia: 210 cm, wysokość 11 metrów. Drzewo rośnie w przysiółku Zakościele, przy posesji nr 50.
Cis pospolity – Taxus baccata 6 sztuk
Obwód pni: 50-157, wysokość 8 metrów. Drzewa rosną przy budynku plebanii kościoła w Cisowie.
Ćmińsk Kościelny
Grodowe Źródło
Żródło znajduje się u zachodniego podnóża zbocza góry Grodowej przy drodze z miejscowości Podlesie do Podgrodu.
Dobrzeszów
Skałka
Skałka znajduje się w lesie, około pół kilometra od mostu na rzece Łośna w miejscowości Kuźniaki. Grzęda skalna zbudowana z czerwonych i różowych piaskowców dolnego triasu ma długość około 50 metrów i miejscami dochodzi do wysokości 4 metrów.
Doły Biskupie
Odsłonięcie geologiczne
Odsłonięcie stanowi fragment ściany nieczynnego kamieniołomu dolomitu na zachodnim zboczu doliny rzeki Świśliny.
Gałęzice
Odsłonięcie geologiczne
W wysokich do 8 metrów ścianach odsłaniają się permskie wapienie drobnoziarniste i pelityczne. Odsłonięcie znajduje się około 200 metrów od ostatnich zabudowań wsi Gałęzice.
góra Września
Rumowisko skalne
Rumowisko skalne typu małego gołoborza znajduje się w części przyszczytowej zbocza. Zbudowane jest z piaskowcowych bloków skalnych o wielkości do 1,5 metra. W pobliżu biegnie niebieski szlak turystyczny z Widełek do Daleszyc.
Jastrzębia
Skałki „Brama piekielna”
To jeden z najbardziej oryginalnych skalnych zabytków województwa. Na dwóch blokach piaskowców dolnotriasowych oparty jest trzeci blok z tego samego surowca, tworząc rodzaj bramy.
Kielce
Daglezja (jedlica Douglasa) – Pseudotsuga taxifolia
ul. Ściegiennego 2 (obok Wojewódzkiego Domu Kultury)
Obwód na wysokości 130 cm – 205 cm, wysokość 27 metrów.
Dąb bezszypułkowy – Quercus petrae „Filip”
ul. Radiowa 12
Obwod pnia na wysokości 130 cm: 195 cm, wysokość 20 metrów.
Dąb bezszypułkowy – Quercus petraea
ul. Karczunek
Obwód na wysokości 130 cm: 375 cm, wysokość 25 metrów
Dąb czerwony (Quercus rubra)
ul. Żółkiewskiego 38
Obwód pnia 278 cm, wysokość 21 metrów, wiek około 80 lat.
Dąb szypułkowy „Artur” (Quercus robur)
ul. Bobrzańska 8
Obwód pnia 336 cm, wysokość 25 metrów, wiek około 90 lat.
Dąb szypułkowy (Quercus robur)
Al. Solidarności / ul. Orzeszkowej
Obwód pnia 228 cm, wieku około 90 lat.
Dąb szypułkowy (Quercus robur)
ul. Sieje 50
Obwód pnia 309 cm, wiek około 160 lat.
Jesion wyniosły – Fraxinus excelsior
ul. Seminaryjska 26
Obwód pnia na wysokości 130 cm: 221 cm, wysokość 20 metrów.
Jesion wyniosły – Fraxinus excelsior
ul. Warszawska (obok Domu Księży Emerytów)
Obwód pnia na wysokości 130 cm: 226 cm, wysokość 22 metry.
Jesion wyniosły – Fraxinus excelsior
ul. Ogrodowa 3
Obwód pnia na wysokości 130 cm: 249 cm, wysokość 28 metrów.
Kasztanowiec biały – Aesculus hippocastanum
ul. Duża 9
Obwód na wysokości 130 cm – 274 cm, wysokość 19 metrów.
Kasztanowiec biały – Aesculus hippocastanum
ul. Żeromskiego (na wprost posesji nr 5)
Obwód na wysokości 130 cm – 244 cm, wysokość 20 metrów.
Kasztanowiec biały – Aesculus hippocastanum
ul. Owocowa 11
Obwód pnia na wysokości 130 cm: 356 cm, wysokość 23 metry.
Lipa drobnolistna – Tilia cordata
ul. Prosta
Grubość na wys. 130 cm: 100 cm, wysokość: 25 metrów
Orzech czarny – Juglans nigra
ul. Wesoła 56
Obwód pnia na wysokości 130 cm: 79 cm, wysokość 17 metrów.
Perełkowiec japoński – Sophora japonica (2 sztuki)
ul. Kościuszki 6
Robinia biała (grochodrzew, biała akacja) – Robinia pseudoacacia
ul. Sienkiewicza 2
Obwód pnia na wysokości 130 cm: 216 cm, wysokość 20 metrów.
Robinia biała (grochodrzew, biała akacja) – Robinia pseudoacacia
ul. Posłowicka 98
Obwód pnia na wysokości 130 cm – 258 cm, wysokość 20 metrów.
Topola biała i sosna wejmutka
ul. Dobromyśl 15
Topola biała (Populus alba) – o obwodzie pnia 546 cm i wysokości 25 metrów, wiek około 120 lat. Sosna wejmutka (Pinus strobus) – o obwodzie pnia 258 cm i wysokości 26 metrów, wiek około 110 lat.
Klonów
Skały
Na północnym stoku góry Bukowej znajduje się grupa form skalnych: dużych baszt i stołów o wysokości do 5 metrów. Skały zbudowane są z dolnotriasowych piaskowców jasnoszarych i popielatych.
Kostomłoty
Skałka koło góry Trójecznej
Skałka znajdująca się w lesie, na zachodnim krańcu grzbietu góry Trójecznej, w pobliżu linii kolejowej Kielce – Skarżysko-Kamienna. Wysokość do 4 metrów. Zbudowana jest z dolnodewońskich piaskowców kwarcytowych.
Koziel
Próg skalny
Próg skalny o wysokości do 4 metrów i długości około 25 metrów. Zbudowany jest z jasnoszarych piaskowców drobno- i średnioziarnistych.
Krajno
Lipa szerokolistna
Obwód drzewa 450 cm, wysokość 25 metrów, wiek około 300 lat.
Krajno Wymyślona
Skałka
Skałka mająca formę grzyba skalnego, zbudowana z górnokambryjskiego piaskowca kwarcytowego.
Kunin
Źródło „Malinowy Stok”
Źródło zboczowe tworzące niewielki bezimienny ciek wodny.
Kurozwęki
Platany
3 platany w wieku ok. 300 lat w parku przypałacowym
Kuźniaki
Usypisko głazów i blok skalny
Usypisko głazów i blok skalny, na obszarze o długości około 40 i szerokości 20 metrów. Położone jest na zboczu góry Kuźniackiej w pobliżu czerwonego szlaku turystycznego. Bloki i głazy zbudowane są z dolnotriasowych piaskowców jasnoszarych o zróżnicowanym uziarnieniu.
Łagów
Odsłonięcie geologiczne
Skarpa o długości około 40 metrów i wysokości do do 10 metrów w wąwozie Dule, w której występują odsłonięcia czarnych i ciemnoszarych wapieni.
Makoszyn
Cis pospolity
Drzewo o wysokości ok. 7 metrów i wieku około 400 lat rośnie przy drodze Kielce – Opatów, obok kościoła.
Małogoszcz
Jaskinia „Piekło”
Jaskinia znajduje się w górnej części wąwozu, wcinającego się w zbocza góry Milechowskiej. Ma ona 17,5 m korytarzy.
Marzęcin
Odsłonięcie geologiczne
Skarpa i próg skalny o wysokości około 3 metrów zbudowane z gipsów wielkokrystalicznych – tzw. „jaskółczych ogonów”.
Mąchocice Kapitulne
Skałka
Obiekt znajduje się na zboczu góry Dąbrówki w pobliżu Ameliówki. Na powierzchni około 100 metrów kwadratowych znajdują się urwiska, bloki skalne i niewielkie progi skalne o wysokości do 2,5 metra zbudowane z szarych piaskowców kwarcytowych górnego kambru.
Skałka „Wielki Kamień”
Skała na grzbiecie Klonówki o długości ok. 25 i szerokości ok. 10 i wysokości 5 metrów
Skałki „Kamieńczyk”
Próg skalny o wysokości do 7 metrów oraz urwisko skalne o wysokości do 3 metrów i dlugości około 40 metrów zbudowane z szarych piaskowców kwarcytowych znajduje się na wschodnim skłonie góry Klonówki.
Michniów
Dąb szypułkowy
Drzewo w wieku około 300 lat, pierśnica – 145 cm, rozpiętość korony 17 metrów.
Miedziana Góra
Urwisko skalne „Piekło”
W części grzbietowej góry Kamień znajdują się skałki o długości ok. 15 metrów i wysokości 6-7 metrów zbudowane z piaskowców kwarcytowych.
Mnin
Głaz narzutowy, obok domu nauczyciela
Obwód głazu 650 cm, wysokość 0,5 metra
Głazy narzutowe – 2 sztuki
Głazy znajdują się przy drodze Mnin – Ruda Pilczycka, około 700 metrów od centrum miejscowości.
Nowek-Łazy
Skałki
Skałki w formie ambony utworzone z gruboziarnistych piaskowców dolnotriasowych. Znajdują się w pobliżu szlaku niebieskiego Kuźniaki – Sielpia, około 2 km na zachód od miejscowości Kuźniaki.
Piekło
Skały „Piekło”
W sosnowym lesie znajduje się kilka bloków skalnych zbudowanych z jasnoszarych i żółtawych piaskowców płytowych.
Polana Langiewicza
Sosna pospolita
Sosna – wiek ok. 200 lat, obwód pnia na wysokości 1,3 m – 2,53 m, wysokość 35 m.
Rataje
Dąb szypułkowy
Dąb szypułkowy – wiek ok. 200 lat, obwód pnia na wysokości 1,3 m – 3,30 m, wysokość 20 m, rozpiętość korony 21 m.
Ruda
Skały
Skały znajdują się na stromym wzniesieniu, opadającym do terasy zalewowej sztucznego zbiornika na rzece Kamiennej w Brodach. Ściany skalne tworzą tu urwiska, ambony, baszty i inne fantastyczne kształty.
Sieraków
Jałowiec pospolity – Juniperus communis L. (w formie drzewiastej)
Sieraków 2
Siesławice
Odsłonięcie geologiczne
Ściana starego wyrobiska o długości 70 i wysokości 5 metrów, w której odsłaniają się gipsy grubokrystaliczne.
Skarżysko-Kamienna
Dąb szypułkowy
Wiek ok. 300 lat, wysokość ok. 20 metrów. Dąb znajduje się na terenie Muzeum im. Orła Białego.
Skały
Znajdują się w pobliżu zalewu w Rejowie. Formy skalne zbudowane są z dolnotriasowych piaskowców średnio i gruboziarnistych.
Skiby
Jaskinia „Piekło” koło Chęcin
W długim na około 60 metrów i wysokim do 8 metrów urwisku skalnym znajdują się 3 otwory prowadzące do jaskini, zwanej „Piekłem skibskim”. Korytarze jaskini mają 57 metrów długości. W pobliży głównego wejścia znajduje się niewielkie zagłębienie, będące pozostałością po robotach górniczych, prowadzonych tu w przeszłości.
Szewce
Kamieniołom Szewce na górze Okrąglica
Szewna
Skałka „Sfinks”
Baszta skalna o wysokości do 8 metrów, położona na wschodnim zboczu doliny rzeki Kamionki. Zbudowana jest z piaskowców dolnojurajskich serii ostrowieckiej (sycemur).
Śniadka Druga
Buk pospolity (Fagus silvatica)
Znajduje się przy drodze, na wprost zabudowań nr 11. Obwód pnia na wysokości 1,3 m – 3,6 m, pierśnica – 1,15 m, wysokość 23 metry.
Tarczek
Dęby
Drzewa w wieku około 300 lat rosną na terenie dawnego parku podworskiego.
Dwie lipy – Tilia sp. oraz topola biała – Populus alba
Obwody pni na wysokości 1,3 metra od 3,20 do 4,50 merta, wiek lip – około 300 lat, topoli – około 200 lat. Drzewa znajdują się obok kościoła.
Trzcianka
Źródło
Źródło szczelinowo-warstwowe znajduje się na południowym zboczu pasma Łysogór, na granicy Świętokrzyskiego Parku Narodowego. Woda wypływa z rumoszu kwarcytów kambryjskich.
Wąsosza
Dąb szypułkowy
Drzewo rośnie na skraju lasu. Wysokość dębu ok. 26 metrów.
Węglów
Skałka „Cygańska Kapa”
Skałka znajduje się przy drodze leśnej z Parszowa na Wykus. Jest to próg skalny zbudowany z piaskowców dolnotriasowych. Ma on długość około 40 metrów i wysokość do 3,5 metra.
Skałki „Biały Kamień”
Skałki znajdują się przy drodze leśnej z miejscowości Mostki na Wykus. Zbudowane są z dolnotriasowych piaskowców średnioziarnistych. Mają kształty kazalnic skalnych, progów i stołów, osiągają wysokość do 2 metrów.
Wojtyniów
Skałki „Piekło Dalejowskie”
Skałki zbudowane z piaskowców dolnotriasowych tworzą różne formy: małe urwiska, progi, stoły i bloki skalne.
Wrzosy
Skałki
Grupa niewielkich progów skalnych znajdujących się na wschód od góry Zamkowej zbudowanych z piaskowców.
Wzdół Kolonia
Lipa drobnolistna
Lipa drobnolistna o wysokości 25 metrów, wieku około 150 lat. Rośnie w pobliżu kościoła.
Wzdół Rządowy
Modrzewie europejskie
2 modrzewie europejskie o wysokości 40 metrów, w wieku około 130 lat. Drzewa rosną na końcu wsi, pomiędzy drzewami znajduje się krzyż.
Źródło „Burzący Stok”
Naturalne źródło szczelinowe o wydajności 6 metrów sześciennych na godzinę.
Zagnańsk
Dąb „Bartek”
Legendarne drzewo znajduje się na skraju miejscowości przy drodze nr 750. Wiek „Bartka” oceniany jest na 600-1200 lat (według różnych źródeł).
Odsłonięcie geologiczne
Filar skalny o wysokości około 20 metrów znajduje się w nieczynnym kamieniołomie Zachełmie. W dolnej częśći filaru odsłaniają się dolomity środkowodewońskie trzonu paleozoicznego Gór Świętokrzyskich. W nieczynnym kamieniołomie odkryto tropy tetrapoda, który wyszedł tu z płytkiego morza na ląd 395-397 mln lat temu.
Zajączków
Odsłonięcie geologiczne
W ścianach – wysokich do 12 metrów – dawnego kamieniołomu wapienia występują żyły kalcytowe z galeną.
Skałka
Forma skalna zbudowana jest z czerwonych piaskowców, gruboziarnistych.